104. ROCZNICA ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI PRZEZ POLSKĘ

W piątek, 11 listopada przypada 104. rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę. Dzień ten został uznany za święto państwowe ustawą z 23 kwietnia 1937 r., ale uroczyste obchody odbywały się już wcześniej. Wybór daty Święta Niepodległości wiązał się z zakończeniem I wojny światowej w wyniku podpisania rozejmu w Compiègne 11 listopada 1918 r.. Tego dnia Rada Regencyjna przekazała władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich Józefowi Piłsudskiemu, a trzy dni później powierzyła mu także władzę cywilną. 16 listopada Józef Piłsudski w nocie telegraficznej zawiadomił państwa zachodnie o powstaniu niepodległej Polski.

Pierwszy raz odzyskanie niepodległości powszechnie upamiętniono w listopadzie1920 r. Wcześniej nie było to w pełni możliwe ze względu na toczące się walki o kształt granic i zagrożenie bytu państwowego w czasie wojny polsko – bolszewickiej. W okresie międzywojennym obchody odzyskania niepodległości miały charakter wojskowy. W kraju odbywały się rewie wojskowe, msze święte za Ojczyznę i uroczystości państwowe.  W Belwederze  organizowano ceremonie wręczania orderów Virtuti Militari za męstwo wojenne. W charakterze święta państwowego dzień 11 listopada celebrowany był jedynie dwukrotnie –  w 1937 i 1938 r.. W czasie II wojny światowej obchodzenie Święta Niepodległości było zabronione. Mimo surowych represji ze strony okupanta, pamięć  kultywowano konspiracyjnie, głównie w ramach  „małego sabotażu”. Na murach miast pojawiały się patriotyczne napisy, a w miejscach o  symbolice narodowej  wieńce i biało-czerwone flagi. Pamięć o rocznicy odzyskania niepodległości ze świadomości społecznej usiłowały wymazać także władze komunistyczne. W 1945 r. święto zostało zniesione przez  Krajową Radę Narodową i zastąpione „Narodowym Świętem Odrodzenia Polski” wyznaczonym na 22 lipca – dzień ogłoszenia Manifestu PKWN.  Aż do 1989 r.  za celebrowanie listopadowej rocznicy  groziły represje aparatu komunistycznego PRL, a odbywające się  patriotyczne manifestacje władze uznawały za nielegalne zgromadzenia. Charakter święta państwowego 11 listopada odzyskał w 1989 r. na mocy ustawy uchwalonej  przez Sejm PRL dla upamiętnienia odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego oraz walk pokoleń Polaków o wolność i niepodległość.

Dzisiaj, oddając hołd właśnie tym pokoleniom Polaków, którzy  niestrudzenie chwytali za broń w czasie wojen napoleońskich, powstań narodowych, I i II wojny światowej, którzy przeciwstawiali się polityce wynarodowienia i zniewolenia, wyraźmy go słowami ks. prałata Antoniego Szlagowskiego z 1925 r.: „czymże, na Boga jesteś szary żołnierzu, zapomniany, bezimienny? Ty jesteś odwieczny geniusz bojowy narodu, zowiesz się Męstwo. Ty jesteś niespożyta, niezmożona moc ideałów narodowych, zowiesz się Poświęcenie. Ty jesteś wszechzwycięska niepodległość ducha narodowego, zowiesz się  Wolność.”